Quyền đọc, ghi chép, sao chụp tài liệu của bị hại

Điểm i Khoản 2 Điều 62 và Điểm d Khoản 3 Điều 84 của Bộ luật tố tụng hình sự quy định: Bị hại có quyền tự bảo vệ, nhờ người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình; Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại có quyền đọc, ghi chép, sao chụp những tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi của bị hại sau khi kết thúc điều tra. Căn cứ quy định này thì khi bị hại là người tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp thì có quyền đọc, ghi chép, sao chụp những tài liệu trong hồ sơ vụ án sau khi kết thúc điều tra.

Căn cứ khởi tố vụ án và tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Xảy ra từ ngày 26/08/2019 nhưng đến ngày 04/02/2020 mới ra Quyết định số 44 khởi tố vụ án hình sự “Trộm cắp tài sản”. Giám định dữ liệu hình ảnh camera phát sinh trong quá trình giải quyết vụ án và kết quả đấu tranh làm rõ sự thật của vụ án và chứng minh tội phạm bị phụ thuộc vào kết quả giám định nhưng Cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền không thực hiện trưng cầu giám định lại.

- Vụ án hiện đang bị tạm đình chỉ theo Quyết định số 9463 ngày 31/10/2020 của Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an quận Tân Bình: Phạm Gia Huy lớn lên từ lúc mới sinh tại 1294 Trường Sa nên đương nhiên có nhiều hàng xóm biết rõ và nhận ra Huy là thủ phạm trộm cắp camera ngày 26/08/2019. Vậy, lý do tạm đình chỉ là chưa xác định được bị can thì dân có tin không?

- Thời hạn tạm đình chỉ có thể kéo dài đến hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự: Vậy, Bị hại thực hiện quyền đọc, ghi chép, sao chụp tài liệu như thế nào?

Cơ quan tiến hành tố tụng không hiểu để giải thích “Vì sao hình ảnh Huy rõ mặt, có đặc điểm cơ bản giống nhau, đặc điểm cá biệt và đặc điểm tương đồng để nhận dạng nhưng lại không đủ cơ sở kết luận là có phải ảnh của cùng một người hay không?” là cố ý vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 213 Bộ luật tố tụng hình sự.

Chỉ cần giám định dấu vân tay là đủ cơ sở xác định chính xác Huy là bị can. Không có kết luận giám định dấu vân tay thì đương nhiên là vi phạm thủ tục tố tụng nhưng không làm ảnh hưởng đến bản chất của vụ án, vẫn xác định được chủ mưu Thịnh xúi giục Huy dưới 18 tuổi phạm tội là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự. Không kết thúc điều tra là hình thức hợp thức hóa hành vi cản trở quyền đọc, ghi chép, sao chụp tài liệu của Bị hại: Đề nghị Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an khắc phục lỗ hổng pháp lý này.

Điều tra, kiểm sát là các hoạt động tố tụng. Bị hại có quyền tham gia các hoạt động tố tụng này theo quy định tại điểm k khoản 2 Điều 62 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Căn cứ vào Quy định này thì Bị hại có quyền tham gia vào các hoạt động điều tra của Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án. Với quyền này thì Bị hại hoàn toàn chủ động trong việc bảo vệ quyền lợi của mình như quyền có được thông tin từ các cơ quan tiến hành tố tụng mà không phải chờ đến khi được thông báo.

Bị hại đã đưa ra dữ liệu camera là chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của Huy và Đàm Tiến Thịnh. Lời khai của chính Huy và Thịnh đã xác định được các đối tượng rõ mặt trong chứng cứ này là Huy và Thịnh. Lời khai của Lực, Phượng, Thịnh, bạn Huy xác định được hành vi ngoan cố chối cãi của Huy và Thịnh. Cơ quan tiến hành tố tụng cố ý không thông báo cho Bị hại biết về kết quả kiểm tra, đánh giá các tình tiết này làm sáng tỏ vụ án đến đâu và vì sao phải trưng cầu giám định dữ liệu hình ảnh camera là xâm phạm quyền của Bị hại. Đối chất cũng là hoạt động tố tụng làm sáng tỏ vụ án, Bị hại đã chứng minh các bị can là chủ mưu Thịnh và thủ phạm Huy, trường hợp lời khai của Huy và Thịnh có mâu thuẫn với chứng cứ của Bị hại thì phải tiến hành đối chất. Không tiến hành đối chất mà tạm đình chỉ vụ án với lý do chưa xác định được bị can thì rõ ràng là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, xâm phạm đến hoạt động tố tụng.